Διαταραχή Άρθρωσης παιδιού
Αρθρωτικές-Φωνολογικές Διαταραχές
Ο όρος «Διαταραχές Άρθρωσης» αναφέρεται στις δυσκολίες που σχετίζονται με την παραγωγή των ήχων της ομιλίας (φωνήματα) που επιμένουν μετά το πέρας της φυσιολογικής κατάκτησης αυτών των φωνημάτων. Η αιτία μιας Διαταραχής Άρθρωσης είναι μια δυσλειτουργία στο μηχανισμό παραγωγής της ομιλίας και κατ’ επέκταση μια αδυναμία παραγωγής των φωνημάτων χρησιμοποιώντας τα όργανα της άρθρωσης ( χείλη, γλώσσα, δόντια, γνάθος, υπερώα). Στη Διαταραχή Άρθρωσης το παιδί διαλέγει το σωστό φώνημα, αλλά το προφέρει λανθασμένα, λόγω ανεπάρκειας του μηχανισμού άρθρωσης. Τα αρθρωτικά λάθη παρατηρούνται κατά τη διάρκεια παραγωγής των μεμονωμένων ήχων, τα οποία συνεχίζουν να εμφανίζονται και μετά τα χρονολογικά ορόσημα απαλοιφής τους. Συχνά αρθρωτικά λάθη είναι η παραγωγή του φωνήματος /ρ/ ως /λ/, καθώς και του φωνήματος /σ/ ως /θ/.
Ο όρος «Φωνολογικές Διαταραχές» αναφέρεται σε μια κατηγορία διαταραχών κατά την οποία εμφανίζεται ένα φωνολογικό σύστημα που μοιάζει με εκείνο των παιδιών μικρότερης χρονολογικής ηλικίας. Δηλαδή μια ολόκληρη ομάδα ήχων δεν έχει κατακτηθεί σωστά και συνεπώς πολλοί ήχοι προφέρονται λανθασμένα, ενώ δεν θα έπρεπε σύμφωνα με την χρονολογική ηλικία του παιδιού. Η Φωνολογική Διαταραχή σχετίζεται με δυσκολία στην παραγωγή ήχων όταν χρησιμοποιούνται μέσα σε μία λέξη, οι οποίοι όμως μεμονωμένα παράγονται σωστά. Το παιδί διαλέγει το λάθος φώνημα για να χρησιμοποιήσει και αυτό οφείλεται σε λανθασμένη νοητική οργάνωση των φωνημάτων. Για παράδειγμα, μπορεί ένα παιδί να είναι ικανό να παράγει σωστά μεμονωμένα το φώνημα /σ/, όμως η λέξη /στόμα/ να παράγεται ως /τόμα/.
Οι βασικές διαφορές ανάμεσα στις δύο διαταραχές είναι ότι η αρθρωτική διαταραχή αφορά στην ικανότητα του παιδιού να γνωρίζει πώς να τοποθετήσει σωστά τους αρθρωτές (γλώσσα, χείλη κλπ) για να δημιουργηθεί ο ήχος, ενώ η φωνολογική διαταραχή σχετίζεται με την αντίληψη του ήχου.
Για την ανίχνευση των δυσκολιών άρθρωσης και φωνολογίας χρησιμοποιούνται διάφορα σταθμισμένα και μη τεστ αξιολόγησης. Για την αποκατάσταση των παραπάνω δυσκολιών, χρησιμοποιούνται εργαλεία για την ακρίβεια κίνησης των αρθρωτών και στοματοκινητικές ασκήσεις για τον έλεγχο των αρθρωτών.